ATS və Mini ATS – nədir?

Mini ATS isə ona qoşulu olan abonentlərə şəhər nömrələri əvəzinə daxili nömrə paylayan telefon sistemidir. Daxili nömrələr adətən 3 və ya 4 rəqəmdən ibarət olur. Mini ATS-ə şəhər və ya mobil nömrə qoşulduqda bu daxili nömrələrdən istənilən digər şəhər və mobil nömrələrə zənglər etmək və gələn zəngləri lazımi daxili nömrələrə yönləndirilməsi, əməkdaşların bu daxili nömrələr vasitəsilə öz aralarında şəhər nömrəsinə ehtiyac olmadan zəng edə bilmələri və s. kimi ehtiyacları təmin edir. Mini ATS-lərin 2 növü var:  Analoq və İP Mini ATSlər.

ATS ona qoşulu olan abonentlərə fərdi nömrələr verməklə onların bir-birlərilə əlaqə saxlamasını təmin edən mərkəzləşmiş telefon sistemidir. ATS-in yerləşdiyi məkan isə telefon qovşağı adlanır. Misal olaraq hamımızın evində olan şəhər nömrələrini göstərmək olar. Düzdür, mobil zənglər və internet ucuzlaşdıqca demək olar ki, evdə şəhər nömrəsinə ehtiyac qalmır, lakin şirkətlər üçün şəhər nömrələri hələ də kifayət qədər aktualdır.

Analoq ATS-lərdən danışmayacam, çünkü onlar artıq tarixə qovuşmaq üzrədirlər. Etiraf etməliyəm ki, hazırda Azərbaycanda hələ də analoq telefoniyadan istifadə edən şirkətlər kifayət qədər var, lakin onlar ip telefoniyanın onların biznesinə verə biləcəyi faydaları bilmədikləri üçün hələ də istifadə etməyə çalışdıqları analoq mini atsləri yeni nəsil ip mini ats-lərə dəyişmək barədə fikirləşmirlər. Təbii ki, nə qədər gec bu sistemə keçsəniz bir o qədər çox “niyə bu sistemə çoxdandı keçmirik” deyib heyifslənəcəksiniz.

Yaxşı, deyək ki, siz bu sistemlə maraqlanmaq qərarına gəldiniz, amma bu sistem haqqında heç bir məlumatınız yoxdur. Hər birimizə bilmədiyimiz hansısa işə başlamaq həm maraqsız, həm də çətin gəlir. Elə isə sizə biraz bu barədə faydalı məlumatlar verim.

İP mini ATS-lərin bir çox üstünlükləri var: 

1.     Artıq hər daxili nömrə üçün ayrıca telefon kabeli çəkməyə ehtiyac qalmır. Abonentlər öz aralarında bütün ofislərdə olan simli və ya simsiz kompüter şəbəkəsi vasitəsi ilə əlaqə saxlaya bilirlər.
2.     Telefon danışıqlarının yazılması, ip mini ATS sisteminə icazəsi olan istifadəçilərin həmin səs yazılarına qulaq asması artıq hər yerdən çox rahatlıqla mümkün olur. 
3.     Fərqli şəhərlərdə və hətta ölkələrdə ofisləri olan şirkətləri şəhərlər arası və beynəlxalq telefon danışıqları xərclərindən azad edir.
4.     Analoq mini atsdən fərqli olaraq, həm də abonentlərə video zəng və video konfrans etmə imkanları verir.
5.     Ofis daxilində əməkdaşların yerləri dəyişdikdə “hansı telefon kabeli kimin idi” kimi suallarla baş sındırmalı olmursan. İP mini atslərdə hansı nömrənin kimdə olması kabellərlə təyin olunmur. Daxili nömrələr telefonların yaddaşına yazılır.
6.     Siz hətta stolüstü telefon belə almayıb kompüterinizə xüsusi “softphone” proqramı yazmaqla kompüterinizi telefon kimi istifadə edə bilərsiniz.
7.     Sistemin bütün avadanlıqları SIP protokolu ilə yanaşı TCP-IP protokolunu istifadə etdikləri üçün istənilən proqram təminatı və sistemlər ilə inteqrasiyası mümkündür.
8.     Bir İP telefona birdən çox daxili nömrə təyin oluna bilir.
9.     Hazırda ofisinizdə olan analoq mini ats sistemini İP mini ATS sisteminə asanlıqla qoşa bilmə imkanı. Bu da o deməkdir ki, siz ofisinizdəki analoq mini ATS-i yeni İP mini ATS sisteminə mərhələli şəkildə keçirə bilərsiniz. Bununla da böyük şirkətlər yeni sistemə keçmə xərclərini hissələrə bölmüş olur.
10. Şirkətin öz saytı vasitəsilə belə müştərilərdən zəng qəbul edə bilmə imkanı.

Bu sistemə keçmək üçün sizə hansı avadanlıqlar və ya xidmətlər lazım ola bilər? Bu sadalanan avadanlıqların hamısı sizə məcbur lazım deyil. Daha doğrusu hansının sizə lazım olduğu sizin tələb və istəklərinizdən asılıdır.

İP mini ATS – IP Mini ATS-lər həm avadanlıq həm də proqram təminatı formasında olur. Avadanlıq formasında hazır gələn İP Mini ATS-lərin üstünlüyü avadanlığı işə saldıqdan sonra özünüzə uyğun sazlamaları edəndən sonra ATS işləməyə hazır olur. Lakin bu kimi İP Mini ATSlər hansısa marka və ya şirkət tərəfindən hazırlandığı üçün istehsalçının müəyyən qayda və qadağalarına əməl etmək lazım olur. Məsələn Yeastar markasının My PBX S20 İP Mini ATS-ində qoyulan qadağalar paralel zəng sayının 20 olmasıdır. Cisco kimi daha bahalı markaların avadanlıqlarında isə demək olar ki, hər  bir funksiya üçün lisenziya və ya texniki dəstək abunəliyi almaq tələb olunur. Lakin limiti sizin istifadə etdiyiniz serverin gücü ilə müəyyən olunan Asterisk və Asterisk bazasında hazırlanmış freepbx kimi proqram təminatı İP Mini ATS-lər də var. Bu mini ATSləri siz istənilən kompüter və ya serverə yazıb tam pulsuz istifadə edə bilərsiniz. Proqram təminatı İP mini ATS-lərə neçə şəhər, neçə daxili nömrə qoşa bilməyiniz və eyni vaxtda neçə paralel zəng edə bilməyiniz yalnızca sizin proqram təminatı İP mini ats-i yazdığınız avadanlığın (kompüter, noutbuk və ya server) fiziki gücündən və işləmə sürətindən asılıdır.